4A, 4B, 4C, 4D Nedir? Kimleri Kapsar? Aralarındaki Farklar Nelerdir?

Sigorta, bireylerin karşılaşabileceği çeşitli risklere karşı maddi güvence sağlayan bir sistemdir. Sosyal güvenlik kapsamında uygulanan sigorta türleri ise, çalışanların hem aktif iş yaşamlarında hem de emeklilik dönemlerinde sosyal güvenceden faydalanmalarını sağlar.

Türkiye’de Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) çatısı altında uygulanan 4A, 4B, 4C ve 4D sigorta türleri, çalışanın statüsüne göre farklılık gösterir. Peki bu sigorta türleri tam olarak ne anlama geliyor ve kimleri kapsıyor? İşte detaylı rehber:

4A Sigortası Nedir? Kimler 4A Kapsamındadır?

4A sigortası, özel sektörde bir işverene bağlı olarak çalışan, maaş karşılığı hizmet veren kişileri kapsar. Önceden SSK (Sosyal Sigortalar Kurumu) olarak bilinen bu sistem, SGK’ya geçişle birlikte 4A olarak adlandırılmıştır.

4A Kapsamına Girenler:

• Özel sektörde çalışan işçiler

• Maaşlı olarak çalışan sözleşmeli personeller

• Hizmet akdiyle bir işverene bağlı olarak çalışanlar

4A Sigortalılar Ne Gibi Haklara Sahiptir?

• Emeklilik hakkı

• Sağlık hizmetlerinden faydalanma

• İş göremezlik ve analık yardımları

2025 Yılı 4A İsteğe Bağlı Sigorta Primleri:

• Günlük kazanç alt sınırı: 866,85 TL

• Günlük kazanç üst sınırı: 6.501,38 TL

• Minimum aylık prim: 8.321,76 TL

• Maksimum aylık prim: 62.413,25 TL

• Toplam prim oranı: %32

  • %20: Malullük, yaşlılık ve ölüm sigortası

  • %12: Genel sağlık sigortası

İsteğe bağlı sigorta yaptırmak isteyenler, SGK üzerinden başvuru yaparak belirledikleri prime esas kazanca göre prim ödeyebilir.

4B Sigortası Nedir? Kimleri Kapsar?

4B sigortası, eski adıyla Bağ-Kur sistemidir. Kendi adına çalışan, bağımsız meslek sahipleri bu kapsamda yer alır. SGK sistemine dahil olduktan sonra 4B adını almıştır.

4B Kapsamına Girenler:

• Esnaf ve sanatkârlar

• Serbest meslek erbapları (ör. avukat, mühendis)

• Kendi işyerini işletenler

• Şirket ortakları (anonim, komandit vb.)

• Kısmi sözleşmeli kamu personelleri

4B kapsamındaki sigortalılar, kendi adlarına prim öderler ve hizmet dökümlerine e-Devlet üzerinden ulaşabilirler.

4C Sigortası Nedir? Devlet Memurları 4C’li midir?

4C sigortası, önceden Emekli Sandığı olarak bilinen yapının, SGK’ya bağlanmasıyla 4C adını almıştır. Bu sistem, devlet memurları ve bazı sözleşmeli kamu personellerini kapsar.

4C Kapsamındakiler:

• Kadrolu devlet memurları

• Sözleşmeli kamu görevlileri

• Mahalle ve köy muhtarları

• Belirli süreli (mevsimlik) kamu işçileri

Memur statüsünde çalışanların emeklilik ve sağlık güvenceleri bu sistem üzerinden yürütülür. 4C kapsamındaki çalışanlar da prim bilgilerini e-Devlet üzerinden sorgulayabilir.

4D Sigortası Nedir? Kimleri Kapsar?

4D sigortası, SGK sisteminde özel bir kategoridir. Sürekli veya geçici olarak kamuya bağlı işlerde çalışan işçileri kapsar.

4D Kapsamındaki Çalışanlar:

• Kamu kurumlarında sürekli işçi kadrosunda çalışanlar

• Mevsimlik kamu işçileri

• Orman yangınlarıyla mücadele gibi geçici kamu hizmetlerinde çalışanlar

Bu kişilerin istihdamı belirli veya belirsiz süreli iş sözleşmeleri ile sağlanır ve prim ödemeleri SGK tarafından takip edilir.

4A, 4B, 4C ve 4D Arasındaki Temel Farklar

Sonuç

Türkiye’de SGK çatısı altında uygulanan 4A, 4B, 4C ve 4D sigorta sistemleri, çalışanın iş statüsüne göre farklı sosyal güvenceler sunar. Hangi sigorta türüne dahil olduğunuzu bilmek, hem haklarınızı öğrenmek hem de emeklilik planlamanızı doğru yapmak açısından önemlidir. e-Devlet sistemi üzerinden hizmet dökümünüzü kolayca kontrol edebilir, sigorta primlerinizi takip edebilirsiniz.