Devlet Memurları Fazla Mesai Karşılığında Nasıl İzin Kullanabilir? (Denkleştirme İzni)

Kamu çalışanları zaman zaman görevleri gereği, mesai saatleri dışında çalışmak durumunda kalabiliyor. Bu fazla çalışmalar karşılığında ise memurların ücret yerine izin kullanma hakları bulunuyor. Peki, devlet memurları fazla mesaiye karşılık nasıl izin alır? Hangi şartlarda bu izin kullanılır? Tüm detaylarıyla sizin için derledik.

657 Sayılı Devlet Memurları Kanununa Göre Çalışma Süresi

657 sayılı Devlet Memurları Kanunu’nun 99. maddesinde memurların haftalık çalışma süresi genel olarak 40 saat olarak belirlenmiştir. Bu süre Cumartesi ve Pazar günleri tatil olacak şekilde düzenlenir. Ancak bazı kurumlar için özel düzenlemeler yapılabilir. Bu düzenlemeler, Cumhurbaşkanlığı kararnameleri ya da özel yönetmeliklerle belirlenebilir.

Ayrıca, 100. maddeye göre günlük çalışma saatlerinin başlangıç ve bitiş zamanları ile öğle araları, hizmetin ve bölgenin özelliklerine göre Cumhurbaşkanı veya valilikler tarafından belirlenmektedir.

Fazla Çalışma Karşılığı İzin Hakkı Nasıl İşliyor?

657 sayılı Kanunun 178. maddesinde, kamu kurumlarının ihtiyaç halinde personelini fazla çalışma ücreti ödemeksizin çalıştırabileceği belirtilmiştir. Bu durumda çalışanlara her 8 saatlik fazla çalışma karşılığında 1 gün izin verilir.

🔹 Ancak dikkat edilmesi gereken önemli bir kural şudur:
Bu şekilde verilen iznin en fazla 10 günlük bölümü, yıllık izinle birleştirilerek aynı yıl içinde kullandırılabilir.

Fazla Mesai İzni Ertesi Yıl Kullanılabilir mi?

Mevzuatta bu konuda doğrudan bir yasak bulunmamaktadır. Bu nedenle, fazla çalışma karşılığında hak edilen izin ertesi yıla devredilebilir. Ancak, yıllık izinlerde olduğu gibi, geçmiş yıllara ait izinlerin süresinde kullanılmaması durumunda hak düşüklüğü yaşanabilir. Bu nedenle izinlerin zamanında kullanılması tavsiye edilir.

Fazla Çalışmanın Uygulama Esasları Nelerdir?

13 Mart 1975 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan “Fazla Çalışmanın Uygulama Esaslarını Gösterir Yönetmelik”, fazla çalışma konusundaki detayları belirlemektedir. Bu yönetmelikte fazla çalışma sayılacak durumlar, fazla mesai ücreti ödenecek personel grupları ve izin verilme şartları açıklanmıştır.

Ancak yönetmelik, bazı kritik noktalarda açık ve güncel hükümler içermemektedir. Örneğin:

• Cumartesi ve Pazar günleri yapılan fazla çalışmalarda, saat başı mı yoksa günlük 8 saat üzerinden mi izin hesaplanacağı net değildir.

• Uzak bölgelerde görev yapan memurların yolda geçen sürelerinin hesaba katılıp katılmayacağı belirtilmemektedir.

• Hangi birimlerin bu çalışmaları denetleyeceği veya kayıt altına alacağı hususunda da açık düzenlemeler eksiktir.

Mevzuatta Güncelleme Gereği Var mı?

Evet, kesinlikle var. 1970’li yıllarda hazırlanan bu mevzuat, günümüz kamu personel yapısını ve çalışma koşullarını yeterince yansıtmamaktadır. Örneğin, mülga Devlet Bütçe Uzmanları ve Devlet Personel Uzmanları gibi artık mevcut olmayan unvanlara yapılan atıflar, mevzuatın ne kadar eski olduğunu göstermektedir.

Bugün bu unvanlara sahip kişilerin büyük çoğunluğu Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı gibi farklı kurumlardaki yeni kadrolara atanmıştır. Bu durum, kamu personel yönetiminde karmaşa ve belirsizlik yaratmakta, uygulamada farklılıklar oluşmasına neden olmaktadır.

Sonuç: Fazla Mesai Karşılığı İzin Hakkı Mevzuatla Güvence Altında, Ancak Güncellenmeli

Devlet memurları, mesai saatleri dışında yaptıkları çalışmalar karşılığında ücret yerine izin alma hakkına sahiptir. Bu hak 657 sayılı Devlet Memurları Kanunu ve ilgili yönetmeliklerle düzenlenmiştir. Ancak mevzuatın günümüz koşullarına uygun şekilde revize edilmesi, uygulamada karşılaşılan belirsizliklerin ortadan kaldırılması açısından büyük önem taşımaktadır.

Anahtar Kelimeler:

fazla mesai izin hakkı, memurlar fazla çalışma izni, 657 sayılı kanun fazla mesai, kamu çalışanı izin hakkı, devlet memurları fazla mesai, fazla çalışma karşılığı izin