Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Nedir? Genel Bilgiler ve Faaliyetleri

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) Nedir? Genel Bilgiler ve Faaliyetleri
Yazı Özetini Göster

TPAO tarihçesi Türkiye’nin enerji bağımsızlığı yolculuğunun ta kendisidir. 1954’te kurulan TPAO, bugün Karadeniz doğalgaz keşfi ve Gabar petrol sahası gibi dev projelerle adından söz ettirmektedir. Bu kapsamlı rehberde, TPAO faaliyet alanlarıTPAO iş başvurusu süreçleri, TPAO maaşları 2025 ve TPAO mülakat soruları hakkında en güncel bilgileri bulacaksınız. TPAO sondaj gemileri ve TPAO bölge müdürlükleri hakkında detaylı analizlerle, Türkiye’nin enerji devinin 70 yıllık serüvenini gözler önüne seriyoruz.

Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO), ülkemizin enerji bağımsızlığı mücadelesinin sembol ismi olarak 1954 yılında kurulmuş ve o günden bugüne Türkiye’nin enerji alanındaki göz bebeği haline gelmiştir. TPAO’nun kuruluş amacı, yalnızca petrol aramak ve işletmek değil, aynı zamanda ülkemizin yer altı kaynaklarını milli menfaatler doğrultusunda değerlendirmek ve enerjide dışa bağımlılığı azaltmaktır. Enerji bağımsızlığı kavramının ülkemiz için ne denli hayati olduğu düşünüldüğünde, TPAO’nun üstlendiği misyonun önemi daha iyi anlaşılmaktadır. TPAO’nun ilk petrol arama faaliyetleri 1956 yılında Garzan-17 kuyusu ile başlamış ve 1958’de Germik-1 kuyusunda ilk keşif gerçekleştirilmiştir. Bu ilk başarı, Türkiye’nin enerji alanında kendi kendine yeterlilik yolunda attığı en önemli adımlardan biri olarak tarihe geçmiştir.

TPAO’nun 1970’li yıllardaki deniz sondajları kurumun faaliyet alanını genişletmiş ve ilk deniz sondajı 1970’te Payas-1 kuyusu ile gerçekleştirilmiştir. Aynı yıl Hamitabat’ta doğalgaz keşfi ise TPAO’nun enerji çeşitlendirmesi açısından önemli bir dönüm noktası olmuştur. 1980’li yıllarda TPAO’nun uluslararasılaşma süreci hız kazanmış, 1985 yılında Fortune 500 listesinde 63. sırada yer alarak Türkiye’nin küresel enerji arenasındaki yerini pekiştirmiştir. 1990’lı yıllarda TPAO’nun yurtdışı yatırımları Azerbaycan, Kazakistan ve Türkmenistan gibi ülkelerde başlamış, Şah Deniz Projesi gibi dev enerji projelerinde yer alarak uluslararası arenada deneyim kazanmıştır. 2000’li yıllar TPAO için stratejik dönüşüm yılları olmuş, BTC Boru Hattı ve Güney Kafkasya Boru Hattı projelerindeki rolleriyle bölgesel enerji diplomasisinde önemli bir aktör haline gelmiştir.

TPAO Tarihi Gelişim Kronolojisi Tablosu (1954 – 2023)

Yıl Olay / Gelişme
1954 TPAO’nun Kuruluşu
1956 TPAO’nun İlk Sondajı (Garzan-17 Kuyusu)
1958 TPAO’nun İlk Keşfi (Germik-1)
1959 Batman Bölge Müdürlüğü Kuruldu
1960 TPAO, İPRAŞ’ı Kurdu
1961 Batı Raman Sahası Keşfedildi
1962 TPAO Amblemi İlk Defa Kullanıldı
1963 Türkiye Petrolleri Akaryakıt İstasyonları Kuruldu
1965 TPAO, PETKİM’i Kurdu
1965 TPAO, ISILIT Kurdu
1966 Kızılay’daki Yeni Binaya Taşınıldı
1966 TPAO, İPRAGAZ’ı Kurdu
1967 TPAO, Aliağa Rafinerisi’ni Kurdu
1968 Toplam Üretim Miktarında 1 Milyon Varil Aşıldı
1968 TPAO Batman Orkestrası Altın Mikrofon Ödülü Kazandı
1969 TPAO, TÜMAŞ’ı Kurdu
1970 TPAO’nun İlk Deniz Sondajı Yapıldı (Payas – 1)
1970 TPAO Tarafından İlk Kez Doğalgaz Rezervi Bulundu (Hamitabat)
1971 Adıyaman’da Petrol Rezervi Bulundu
1971 TPAO, İGSAŞ Kurdu
1972 Adıyaman – Sarıl Petrol Boru Hattı Kuruldu
1974 TPAO Bünyesinde Araştırma Merkezi Kuruldu
1974 TPAO, DİTAŞ Kurdu
1974 TPAO, BOTAŞ’ı Kurdu
1974 TPAO, ADAŞ’ı Kurdu
1974 TPAO, Kıbrıs Türk Petrolleri’ni Kurdu
1975 Kerkük – Yumurtalık Petrol Boru Hattı Kuruldu
1975 TPAO, ISILİTAŞ’ı Kurdu
1975 Toplam Üretim Miktarında 100 Milyon Varil Aşıldı
1983 TPAO, LATEC’i Kurdu
1983 Çemberlitaş Sahası Keşfedildi
1984 Trakya Bölge Müdürlüğü Kuruldu
1985 Fortune 500 Listesinde 63. Sırada Yer Aldı
1986 TPAO, Orta Anadolu Rafinerisi’ni Kurdu – Kırıkkale
1988 TPAO’nun İlk Deniz Keşfi (Kuzey Marmara-3)
1988 TPAO, TPIC’i Kurdu
1990 Genel Müdürlük, Söğütözü’ndeki Binasına Taşındı
1991 TPAO’da 3-Boyutlu Yorumlamaya Geçildi
1991 Karakuş Sahası Keşfedildi
1992 Kıyı Ötesi Veri Toplama Çalışmaları Başlatıldı
1992 Adıyaman Bölge Müdürlüğü Kuruldu
1993 TPAO, KazakTurkMunay Şirketini Kurdu
1993 TPAO Azeri-Çırak-Güneşli (AÇG) Projesinde Katkı Sağladı
1993 TPAO, Türkmenistan’da Faaliyetlerine Başladı
1994 TPAO, Yurtdışındaki İlk Hidrokarbon Üretim Şirketini Kurdu (ETPCO)
1995 TPAO, TPOC’u Kurdu
1996 TPAO, Şah Deniz Projesinde Yer Aldı
1997 TPAO Denizden İlk Üretimini Kuzey Marmara Kuyusundan Yaptı
1997 TPAO AR-GE Merkezi Bünyesinde Kuyu Kontrol Eğitim Merkezi Kuruldu
1997 TPAO, TEPCO Şirketini Kurdu
1998 TPAO, Batı Anadolu’da İlk Keşfini Yaptı (Alaşehir -1)
1999 TPAO, Kuzey Marmara Depolama Tesisi Kurdu
2000 Libya’da Proje Çalışmalarına Başlandı
2002 TPAO, Bakü-Tiflis-Ceyhan (BTC) Boru Hattı Projesinde Yer Aldı
2002 Güney Kafkasya Boru Hattı Projesi’ne Katılım Sağlandı
2003 TPAO, Güney Kafkas Boru Hattı Projesinde Yer Aldı
2004 TPAO’nun Karadeniz’deki İlk Petrol Keşfi (Ayazlı – 1)
2007 Silivri Doğal Gaz Depolama Tesisi Kuruldu
2007 Irak’ta 4 Proje ile Faaliyetlere Başlandı
2011 Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nde Proje Faaliyetlerine Başlandı
2012 Sismik Araştırma Gemisi Barbaros Hayrettin TPAO Envanterine Katıldı
2014 Rusya’da Proje Faaliyetlerine Başlandı
2017 Türkiye’nin İlk Derin Deniz Sondaj Gemisi Fatih Millileştirilerek Envantere Katıldı
2018 İlk Derin Deniz Sondajı Fatih Sondaj Gemisi ile Akdeniz’de Alanya-1 Kuyusu’nda Gerçekleştirildi
2018 Derin Deniz Sondaj Gemisi Yavuz Millileştirilerek Envantere Katıldı
2019 Turkish Petroleum Offshore Technology Center Kuruldu
2020 Derin Deniz Sondaj Gemisi Kanuni Millileştirilerek Envantere Katıldı
2020 İlk Ankonvansiyonel Petrol Üretimi Gözalan-1 Kuyusu’nda Gerçekleştirildi
2020 İlk Derin Deniz Keşfi Karadeniz’de Tuna-1 Kuyusu’nda Fatih Sondaj Gemisi İle Gerçekleştirildi
2021 Karadeniz’de Amasra-1 Kuyusu İle Kuzey Sakarya Sahası Keşfi Fatih Sondaj Gemisi İle Gerçekleştirildi
2021 Karadeniz’de Türkali-2 Kuyusu’nda İlk Akış Testi Gerçekleştirildi
2022 Derin Deniz Sondaj Gemisi Abdulhamid Han Millileştirilerek Envantere Katıldı
2022 Oruç Reis Sismik Araştırma Gemisi Envantere Katıldı
2022 Şırnak Gabar Dağı’nda Şehit Esma Çevik – 1 Kuyusunda Petrol Keşfi Gerçekleştirildi
2023 Karadeniz Doğal Gazı Devreye Alma Töreni Filyos’ta Gerçekleştirildi
2023 Türkiye’nin En Büyük ve En Kaliteli Petrol Rezervi Keşfi Şırnak Gabar Dağı Şehit Aybüke Yalçın – 1 Kuyusunda Gerçekleştirildi
2023 Şırnak Bölge Müdürlüğü Kuruldu

TPAO’nun 2010’lu yıllardaki millileşme hamleleri kurumun enerji bağımsızlığı yolculuğunda çığır açmıştır. 2017 yılında Fatih sondaj gemisinin millileştirilmesi Türkiye’nin enerji tarihinde bir dönüm noktası olmuş, ardından Yavuz ve Kanuni sondaj gemileri de envantere katılarak Türkiye’nin derin deniz sondaj kabiliyeti önemli ölçüde artırılmıştır. 2022 yılında Abdülhamid Han sondaj gemisinin hizmete girmesi ile birlikte TPAO, dünyanın sayılı derin deniz sondaj operatörleri arasında yerini almıştır. Karadeniz’deki doğalgaz keşifleri özellikle 2020 yılında Tuna-1 kuyusunda başlayan süreç, 2023 yılında Filyos’ta Karadeniz doğalgazının devreye alınmasıyla taçlanmıştır. Bu keşif, Türkiye’nin enerji bağımsızlığı yolculuğunda tarihi bir adım olarak kayıtlara geçmiştir.

TPAO’nun güncel keşifleri ve projeleri arasında Gabar Dağı’ndaki petrol keşifleri de önemli yer tutmaktadır. 2022 yılında Şehit Esma Çevik-1 kuyusunda başlayan keşifler, 2023 yılında Şehit Aybüke Yalçın-1 kuyusunda Türkiye’nin en büyük ve kaliteli petrol rezervinin bulunmasıyla devam etmiştir. TPAO’nun yurtdışı operasyonları Azerbaycan, Irak, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Libya ve Rusya gibi ülkelerde devam etmekte olup, bu projeler Türkiye’nin enerji diplomasisindeki etkin rolünü pekiştirmektedir. TPAO bölge müdürlükleri Batman, Adıyaman, Trakya ve Şırnak’ta yoğunlaşmış olup, her bir bölge Türkiye’nin enerji üretiminde kritik öneme sahiptir.

TPAO Sondaj Gemileri ve Teknik Özellikleri Tablosu

Gemi Adı Tipi İşletime Giriş Derinlik Kapasitesi Önemli Projeler
Fatih Sondaj Gemisi 2017 Ort. 3.600-12.000 metre Karadeniz derin deniz sondajları
Yavuz Sondaj Gemisi 2018 Ort. 3.600-12.000 metre Akdeniz sondaj operasyonları
Kanuni Sondaj Gemisi 2020 Ort. 3.600-12.000 metre Karadeniz doğalgaz keşifleri
Abdülhamid Han Sondaj Gemisi 2022 Ort. 3.600-12.000 metre Güncel derin deniz projeleri
Barbaros Sismik Araştırma 2012 Sismik veri toplama
Oruç Reis Sismik Araştırma 2022 Doğu Akdeniz araştırmaları

TPAO iş imkanları ve kariyer olanakları enerji sektöründe kariyer hedefleyen adaylar için önemli fırsatlar sunmaktadır. TPAO iş başvuruları genellikle İŞKUR üzerinden alınmakta olup, başvuru süreçleri titizlikle yürütülmektedir. TPAO mühendis alımları özellikle petrol ve doğalgaz, jeoloji, jeofizik, makine, elektrik-elektronik ve kimya mühendisliği bölümlerinden mezun adaylar için düzenli olarak gerçekleştirilmektedir. TPAO tekniker alımları ise ilgili ön lisans programlarından mezun adaylar için yapılmakta olup, özellikle sahada görev yapacak teknik personel ihtiyacı bu alımlarla karşılanmaktadır. TPAO KPSS şartı kamu personeli seçme sınavı puanı ile yapılan alımlarda aranmakta olup, P3 ve P93 puan türleri geçerli olmaktadır.

TPAO mülakat süreçleri oldukça kapsamlı ve çok aşamalı olarak yürütülmektedir. TPAO mülakat soruları genellikle teknik bilgi, genel kültür ve motivasyon odaklı olmakta olup, adayların TPAO’nun tarihçesi, misyonu ve güncel projeleri hakkında detaylı bilgi sahibi olmaları beklenmektedir. TPAO maaşları 2025 yılı itibarıyla pozisyonlara ve deneyime göre değişmekle birlikte, mühendis pozisyonları için brüt 121.098 TL civarında seyretmektedir. TPAO yan hakları arasında yemek yardımı, yol yardımı, özel sağlık sigortası ve lojman imkanları gibi sosyal haklar da bulunmaktadır. TPAO’da kariyer gelişimi düzenli eğitim programları, yurtiçi ve yurtdışı eğitim imkanları ile desteklenmekte olup, çalışanların sürekli mesleki gelişimleri teşvik edilmektedir.

TPAO İnsan Kaynakları Süreçleri ve Kariyer İmkanları Tablosu

Pozisyon Türü Eğitim Şartı KPSS Puan Türü Maaş Aralığı (2025) Başvuru Kanalları
Mühendis Lisans P3 121.098 TL İŞKUR, TPAO Kariyer
Tekniker Ön Lisans P93 56.153 TL İŞKUR, TPAO Kariyer
Operatör Lise/Lisans P94/P3 54.436 TL İŞKUR
Stajyer Öğrenci Staj ücreti TPAO Staj Programı

TPAO’nun enerji teknolojileri ve Ar-Ge yatırımları son yıllarda önemli ölçüde artış göstermiştir. Turkish Petroleum Offshore Technology Center (TPOTC) 2019 yılında kurularak, offshore sondaj operasyonları için yerli teknoloji geliştirme çalışmalarına başlamıştır. TPAO’nun sürdürülebilirlik projeleri kapsamında yenilenebilir enerji yatırımları da gündemde olup, özellikle güneş enerjisi ve rüzgar enerjisi projelerinde yatırımlar planlanmaktadır. TPAO’nun eğitim ve sosyal sorumluluk projeleri arasında üniversitelerle işbirlikleri, teknik eğitim programları ve topluma yönelik enerji okuryazarlığı projeleri yer almaktadır. TPAO’nun uluslararası işbirlikleri özellikle Avrupa, Orta Doğu ve Asya ülkeleriyle enerji projeleri geliştirme odaklı olup, Türkiye’nin enerji koridoru olma hedefine hizmet etmektedir.

Anahtar Kelimeler: TPAO tarihçesiTPAO iş başvurusuTPAO maaşları 2025TPAO mülakat sorularıKaradeniz doğalgaz keşfiGabar petrol sahasıTPAO sondaj gemileriTPAO bölge müdürlükleriTPAO mühendis alımlarıenerji bağımsızlığıTPAO KPSS şartıFatih sondaj gemisiAbdülhamid Han sondaj gemisiTPAO kariyer

İlgili Linkler:

Etiketler: #TPAO #TürkiyePetrolleri #EnerjiBağımsızlığı #TPAOKariyer #KaradenizDoğalgaz #GabarPetrol #SondajGemileri #TPAOİşİlanları #EnerjiSektörü #TPAOMaaşları

Bu makaleyi değerlendirmek için tıklayın!
[Toplam: 1 Ortalama: 5]

Bir Yorum Yazın

E-posta adresiniz yayınlanmayacak. Gerekli alanlar * ile işaretlenmişlerdir

Benzer Yazılar